ASP Programlama Dili Nedir?
7 Kasım 2024
ASP Programlama Dili Nedir?
ASP veya Active Server Pages, 1996 yılında Microsoft tarafından geliştirilen bir sunucu taraflı betik dilidir. ASP, özellikle dinamik ve etkileşimli web sayfaları oluşturmak için popüler hale gelmiş ve Microsoft’un Internet Information Services (IIS) sunucusunda çalışacak şekilde tasarlanmıştır. ASP, genellikle HTML, JavaScript ve VBScript ile birlikte kullanılır ve web tarayıcısına dinamik içerik göndermek için arka planda çalışan işlemleri yönetir.
ASP’nin Özellikleri
- Sunucu Taraflı Çalışma: ASP, tüm işlemleri sunucu tarafında gerçekleştirir. Kullanıcının tarayıcısına gönderilen sonuç, sunucuda işlenmiş HTML kodu olarak iletilir.
- Basit Söz Dizimi: ASP, özellikle VBScript veya JavaScript ile entegre çalışan basit bir söz dizimine sahiptir, bu da öğrenmeyi ve uygulamayı kolaylaştırır.
- Veritabanı Entegrasyonu: ASP, SQL Server, Access ve Oracle gibi veritabanlarıyla doğrudan bağlantı kurabilme yeteneğine sahiptir. Bu sayede dinamik veri tabanına dayalı içerikler kolayca sunulabilir.
- Olay Yönetimi: ASP, kullanıcının etkileşimlerine yanıt verecek şekilde olay tabanlı programlama sağlar.
- Oturum ve Uygulama Yönetimi: ASP, oturum (session) ve uygulama (application) yönetimi sunar; bu, kullanıcı verilerinin ve oturum bilgilerinin korunmasını sağlar.
ASP Kullanım Alanları
ASP, dinamik web uygulamaları oluşturmak için kullanılır. Başlıca kullanım alanları:
- Dinamik İçerik Yönetimi: ASP, kullanıcıya özel içerikler sunmak için idealdir. Örneğin, bir haber sitesinin içerik yönetim sistemi olarak kullanılabilir.
- Form İşleme ve Veritabanı Kaydetme: ASP, kullanıcıdan gelen form verilerini alıp veritabanına kaydedebilir.
- Oturum Tabanlı Uygulamalar: Kullanıcı bilgilerini oturum bazında tutarak, e-ticaret siteleri veya üye bazlı web siteleri için uygundur.
- Veritabanı İşlemleri: ASP, çeşitli veritabanları ile entegre çalışarak dinamik veri işlemleri yapılmasına olanak tanır.
ASP ile Basit Bir Kod Örneği
Aşağıdaki örnek, bir ASP sayfasında “Merhaba, Dünya!” mesajını tarayıcıya basitçe yazdırır:
<%@ Language="VBScript" %>
<html>
<head>
<title>ASP Merhaba Dünya Örneği</title>
</head>
<body>
<%
Response.Write("Merhaba, Dünya!")
%>
</body>
</html>Bu kodda:
<%@ Language="VBScript" %>satırı, sayfanın VBScript diliyle çalışacağını belirtir.Response.Writefonksiyonu, tarayıcıya çıktı göndermek için kullanılır.
Veritabanına Bağlanma Örneği
Bir ASP sayfasında veritabanına bağlanıp bir tabloyu listelemek de oldukça kolaydır. Örneğin, bir SQL Server veritabanına bağlanıp verileri listeleyen bir kod şu şekilde olabilir:
<%
Dim conn, rs, sql
Set conn = Server.CreateObject("ADODB.Connection")
conn.Open "Provider=SQLOLEDB;Data Source=server_adresi;Initial Catalog=veritabani_adi;User ID=kullanici_adi;Password=sifre"
sql = "SELECT * FROM tabloAdi"
Set rs = conn.Execute(sql)
While Not rs.EOF
Response.Write("ID: " & rs("ID") & " - Ad: " & rs("Ad") & "<br/>")
rs.MoveNext
Wend
rs.Close
conn.Close
Set rs = Nothing
Set conn = Nothing
%>Bu örnekte:
- ADODB.Connection nesnesi kullanılarak SQL Server’a bağlantı yapılır.
- SQL sorgusu ile veritabanından veri çekilir ve
Response.Writeile sayfaya yazdırılır.
ASP’nin Avantajları ve Dezavantajları
Avantajları:
- Kolay Entegrasyon: ASP, Microsoft ürünleriyle sorunsuz bir şekilde entegre olur.
- Hızlı Geliştirme: ASP’nin basitliği, hızlı bir şekilde web sayfaları geliştirmeyi kolaylaştırır.
- Geniş Veritabanı Desteği: ASP, pek çok farklı veritabanıyla bağlantı kurabilir.
Dezavantajları:
- Yalnızca Windows Sunucularında Çalışır: ASP, Microsoft’un IIS sunucusuna bağımlıdır.
- Modern Alternatiflerinin Gerisinde Kalır: ASP, yerini .NET ve diğer modern web teknolojilerine bırakmıştır.
- Kısıtlı Topluluk Desteği: ASP, günümüzde daha az popüler olduğundan topluluk desteği sınırlıdır.
ASP’nin Günümüzdeki Rolü
ASP, Microsoft’un .NET platformunun piyasaya sürülmesinden sonra popülaritesini büyük ölçüde kaybetmiş olsa da, hâlâ bazı legacy (eski) uygulamalarda kullanılmaktadır. Özellikle .NET’in ortaya çıkışıyla, ASP’nin yerini daha güçlü ve kapsamlı olan ASP.NET almıştır. Ancak, ASP ile yapılmış eski web projeleri, kurumsal sistemlerde hâlâ varlığını sürdürebilir ve bazı web yöneticileri tarafından güncellenmeden kullanılmaya devam edilebilir.
