AppleScript, Apple tarafından geliştirilen ve macOS sisteminde uygulamaları otomatikleştirmek için kullanılan, yüksek düzeyli ve kullanıcı dostu bir betik dilidir. Özellikle tekrar eden görevleri hızlandırmak, macOS uygulamalarıyla daha etkin etkileşim sağlamak ve iş süreçlerini kolaylaştırmak için tercih edilir. AppleScript, grafik tasarımcılar, video editörleri, yazılımcılar ve bilgisayar kullanıcıları gibi geniş bir kullanıcı kitlesine hitap eder ve macOS ekosisteminde verimliliği artırır.

AppleScript’in Özellikleri

1. Uygulama Otomasyonu: AppleScript, Finder, Safari, iTunes, Mail gibi yerleşik macOS uygulamaları ve destekleyen üçüncü parti uygulamalarla etkileşim kurabilir.
2. Basit ve Anlaşılır Söz Dizimi: AppleScript, günlük dili andıran yapısıyla okunması kolay bir betik dili sunar, bu da kullanıcıların hızla anlamasına ve uygulamasına yardımcı olur.
3. Komut Dosyası Kaydetme: AppleScript komut dosyaları, otomasyon görevlerini tekrar tekrar çalıştırmak için kaydedilebilir. Script Editor, AppleScript dilinde yazılmış kodları kaydetmeye ve düzenlemeye olanak tanır.
4. Olaylar Arası İletişim: AppleScript, uygulamalar arasında veri alışverişi ve iş birliği yapılmasına imkan tanır; böylece bir uygulamanın sonucu diğer bir uygulamada işlem olarak kullanılabilir.

AppleScript Kullanım Alanları

AppleScript, özellikle günlük görevleri basitleştirme ve tekrar eden görevleri otomatikleştirme amacıyla aşağıdaki alanlarda kullanılır:

• Dosya Yönetimi: AppleScript ile Finder üzerinde dosyalar arasında toplu düzenlemeler yapılabilir. Örneğin, belirli dosyaları kopyalama, taşıma, yeniden adlandırma gibi işlemler hızlıca yürütülebilir.
• Verimlilik Artırma: Birden fazla uygulamayı kullanarak bir iş akışını hızlandırmak ve gerektiğinde farklı uygulamalardan veri almak veya aktarmak için kullanılır.
• Medya ve Grafik İşleme: Fotoğraf düzenleme, video işleme gibi medya uygulamalarında toplu işlemler yapmak için otomasyon sağlar.
• Veri İşleme ve Raporlama: Dosya listelerini, e-posta adreslerini veya web sayfalarından alınan verileri rapor haline getirme süreçlerini otomatize eder.

AppleScript ile Basit Bir Kod Örneği

Aşağıda, masaüstündeki bir klasördeki tüm dosyalardan .txt uzantısına sahip olanları başka bir klasöre taşıyan basit bir AppleScript örneği bulunmaktadır:

tell application "Finder"
    -- Masaüstündeki hedef klasörü ve varış klasörünü tanımla
    set hedefKlasor to folder "Masaüstü:KaynakKlasor"
    set varisKlasor to folder "Masaüstü:HedefKlasor"

    -- Hedef klasördeki tüm dosyaları gözden geçir
    repeat with dosya in (files of hedefKlasor)
        -- Eğer dosya .txt uzantısına sahipse taşı
        if name of dosya ends with ".txt" then
            move dosya to varisKlasor
        end if
    end repeat
end tell

Bu AppleScript kodunda:

• tell application "Finder" ifadesi ile Finder uygulamasına komut verilir.
• repeat with dosya in (files of hedefKlasor) döngüsü, hedef klasördeki tüm dosyaları tek tek inceler.
• if name of dosya ends with ".txt" then ifadesi, dosya .txt uzantısıyla bitiyorsa işlemi gerçekleştirir.

AppleScript’in Avantajları ve Dezavantajları

Avantajları:

1. Kullanıcı Dostu: Günlük dili andıran yapısıyla öğrenmesi kolay ve okunması anlaşılırdır.
2. macOS Uygulamalarıyla Entegrasyon: macOS’in birçok yerleşik uygulamasıyla kolay entegrasyon sağlar.
3. Gelişmiş Otomasyon Olanakları: Özellikle iş akışlarını kolaylaştırarak kullanıcıların verimliliğini artırır.

Dezavantajları:

1. Yalnızca macOS için Uygun: AppleScript yalnızca macOS üzerinde çalışır, bu yüzden çok platformlu çözümler için uygun değildir.
2. Modern Diller Kadar Esnek Değil: AppleScript, günümüzde daha geniş olanaklar sunan modern betik dilleri ve otomasyon araçlarına göre daha sınırlıdır.
3. Destek Sınırlamaları: Üçüncü parti uygulamaların AppleScript’i desteklememesi durumunda otomasyon sınırlı kalır.

AppleScript ile Günümüzde Otomasyon

Günümüzde AppleScript, macOS ortamında iş süreçlerini ve iş akışlarını kolaylaştırmak isteyen kullanıcılar için hâlâ popüler bir araçtır. Otomasyon alanında gelişmiş gereksinimler için AppleScript’e ek olarak Automator ve Shortcuts gibi araçlar da kullanılarak, daha güçlü ve esnek otomasyon sistemleri oluşturulabilir.